در این تحقیق در پی آن هستیم تا با بهره گرفتن از روش مدل‌سازی پویا، مدلی كلان انرژی در اقتصاد ایران طراحی نماییم. بخش‌های عمده این مدل عبارتند از بخش تولید شامل تولید ناخالص ملی، بخش مصرف شامل مصرف بخش خصوصی و دولتی، بخش مصرف انرژی شامل مصارف انرژی در بخش‌های صنعتی، كشاورزی و مسكونی و بخش سرمایه‌گذاری شامل سرمایه‌گذاری در بخش انرژی و سرمایه‌گذاری در سایر بخش‌های اقتصاد. در مدل طراحی شده، روابط علی ـ معلولی بین بخش انرژی و بخش‌های واقعی اقتصاد با بهره گرفتن از روش مدل‌سازی پویا شبیه‌سازی شده و سپس پارامترهای مدل با روش سابقه تاریخی نتایج مطلوب، كالیبره گردیده‌اند. پس از آن از طریق سه سناریو اثرات تغییر قیمت حامل‌های انرژی بر مصارف برق، گاز و نفت و همچنین میزان سرمایه‌گذاری در بخش‌های برق، گاز و نفت و رشد اقتصاد مورد بررسی قرار گرفته است. سه سناریوی فوق عبارتند از: الف) تثبیت قیمت حامل‌های انرژی، ب) افزایش قیمت حامل‌های انرژی با توجه به نرخ تورم، ج) تعیین قیمت حامل‌های انرژی با توجه به قیمت تمام شده و افزایش آنها با توجه به تورم. هر یک از این سناریوها چه اثراتی در پی خواهند داشت؟ مقایسه نتایج این سه سناریو نشان می‌دهد كه هر سه سناریو مصرف و سرمایه‌گذاری در بخش انرژی را با شدتهای متفاوتی كاهش می‌دهند كه شدت آنها از سنایوری الف تا ج بیشتر می‌گردد. همچنین به این نتیجه رسیدیم كه سه سناریو بر رشد اقتصاد اثرات متفاوتی دارند، بدین ترتیب كه سناریوی ب رشد اقتصاد را از دو سناریوی دیگر در بلندمدت بیشتر افزایش می‌دهد. سناریوی ج در كوتاه مدت رشد اقتصاد را بیشتر از دو سناریوی دیگر افزایش می‌دهد ولی در بلندمدت اثر كمتری نسبت به دو سناریوی دیگر دارد. كلیدواژه‌ها: مدلسازی پویا، شبیه سازی، مدل كلان اقتصادی، مدل كلان انرژی فهرست اجمالی فصل 1- كلیات تحقیق.. 1 فصل 2- آشنایی با تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی.. 6 فصل 3- مقایسه تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی با اقتصادسنجی و بهینه‌سازی 31 فصل 4- مروری بر مدل‌های کلان انرژی در جهان و ایران.. 66 فصل 5- ساختار مدل پیشنهادیو تخمین اولیه پارامترها.. 99 فصل 6- کالیبراسیون پارامترها، بررسی نتایج و تحلیل حساسیت مدل 132 فصل 7- جمع بندی و پیشنهادها.. 159 فصل 8- ضمیمه الف: مفاهیم مدل و مدل‌سازی و جایگاه روش پویایی شناسی سیستمی 167 فصل 9- ضمیمه ب: مدل‌سازی پویایی شناسی سیستمی در نرم افزار ithink یا STELLA 183 فهرست تفصیلی فصل 1- كلیات تحقیق.. 1 1-1- كلیات تحقیق.. 2 ١-١-١- تعریف مسأله 2 ١-١-٢- سؤالات اصلی تحقیق 3 ١-١-٣- سابقه و ضرورت انجام تحقیق 3 ١-١-٤- فرضیه‌ها 4 1-1-5- هدف‌ها 4 ١-١-٦- روش انجام تحقیق 5 ١-١-٦-١- روش و ابزار گردآوری اطلاعات 5 ١-١-٧- قلمرو تحقیق (زمانی، مكانی) 5 فصل 2- آشنایی با تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی.. 6 2-1- آشنایی با تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی.. 7 2-1-1- مراحل مختلف نظری تدوین مدل و فرایند مدل‌سازی پویایی‌شناسی سیستمی 10 2-1-2- نمودار علّی ـ معلولی مدل‌های ساده تک حلقوی و مدل‌های چند حلقوی 15 2-1-3- تعریف چند اصطلاح 17 2-1-4- نحوه نمایش مدل 18 2-1-4-1- نمودار علی ـ معلولی 18 2-1-4-2- نمودار حالت جریان 18 2-1-4-3- نمایش مدل به صورت ریاضی 19 2-1-5- رویکردهای مختلف تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی به مسأله تخمین پارامتر 19 2-1-5-1- مکتب کلاسیک 20 2-1-5-2- مکتب تمایل آماری 25 2-1-6- کالیبراسیون در مدل‌های تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی 25 2-1-6-1- روش‌های ابتکاری کالیبراسیون 26 2-1-6-2- بررسی تطابق مدل با رفتار تاریخی در کالیبراسیون با بهره گرفتن از آمار‌های موجود 28 2-1-6-3- بررسی تطابق مدل با ساختار آن 28 فصل 3- مقایسه تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی با اقتصادسنجی و بهینه‌سازی 31 3-1- مقایسه تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی با اقتصادسنجی.. 32 3-2- محدودیت‌های مدل سازی اقتصادسنجی.. 45 3-2-1- تفاوت در منابع اطلاعاتی 52 3-2-2- تفاوت در درجة سختی 54 3-2-3- تفاوت در ساختار مدل 55 3-2-4- تفاوت در نوع معادلات 56 3-2-5- تفاوت در شکل تابع 56 3-2-6- تفاوت در انعکاس تأخیرها 57 3-2-7- تفاوت در تخمین پارامتر 57 3-2-8- تفاوت در نحوه اعتبارسنجی 58 3-2-9- تفاوت در هدف 59 3-2-10- استفاده از تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی در مدل‌های اقتصادی ـ آری یا خیر؟ 62 فصل 4- مروری بر مدل‌های کلان انرژی در جهان و ایران.. 66 4-1- مروری بر تحقیقات کلان انرژی در جهان. 67 4-1-1- سیستم مدل‌سازی ملی انرژی در آمریكا ،” NEMS” 67 4-1-1-1- هدف مدل 67 4-1-1-2- موضوعات قابل اجراء در مدل 68 4-1-1-3- ساختار كلی مدل 68 4-1-1-4- ساختار واحدی مدل 69 4-1-2- مدل جامع مصرف نهایی آسیای اقیانوسیه”AIM” 69 4-1-2-1- هدف 69 4-1-3- سیستم مدل‌سازی جامع كانادایی (CIMS) 71 4-1-3-1- هدف مدل 71 4-1-3-2- ساختار كلی مدل 71 4-1-4- مدل کلان‌سنجی بخش انرژی یونان 73 4-1-5- مدل کشورهای تایلند، فیلیپین، اندونزی و مالزی 74 4-1-6- مدل انرژی ـ اقتصاد هند 74 4-2- مدل‌های کلان انجام شده مشتمل بر بخش انرژی در ایران. 76 4-2-1- پروژه‌ی پیوند 77 4-2-2- الگوی سازمان برنامه و بودجه (1) 78 4-2-3- الگوی سازمان برنامه و بودجه (2) 78 4-2-4- الگوهای فیروز وکیل 78 4-2-5- الگوهای حبیب آگهی 79 4-2-6- الگوی رابرت لونی 80 4-2-7- الگوی سازمان برنامه و بودجه (3) 80 4-2-8- الگوی آپادانا 81 4-2-9- الگوی آق اولی و سیروس ساسان‌پور 82 4-2-10- مدل برنامه اول توسعه 83 4-2-11- الگوی بانك جهانی برای اقتصاد ایران 84 4-2-12- الگوی وزارت اقتصاد و دارایی (نو فرستی و عرب مازار)(1) 84 4-2-13- مدل برنامه‌ی دوم توسعه 86 4-2-14- الگوی وزارت اقتصاد و دارایی (نوفرستی و عرب مازار) (2) 88 4-2-15- الگوی بانک مرکزی (بیژن بید آباد) 90 4-2-16- الگوی بانک مرکزی (کواک، مجرد و جمشیدی) 92 4-2-17- الگوی سوم توسعه 94 فصل 5- ساختار مدل پیشنهادیو تخمین اولیه پارامترها.. 99 5-1- ساختار و ویژگی‌های کلی مدل. 100 ٥-١-١- ویژگی‌های ساختار مدل 100 5-2- روابط علی و معلولی مدل. 101 5-2-1- تعریف نمادهای استفاده شده در مدل 103 5-3- تصریح روابط ساختاری و تخمین اولیه پارامترهای مدل. 105 5-3-1- بخش تقاضای کل 107 5-3-1-1- مخارج مصرفی بخش خصوصی 107 5-3-1-2- مخارج مصرفی بخش دولتی 109 5-3-1-3- کل سرمایه‌گذاری 111 5-3-1-4- خالص صادرات و واردات 114 5-3-2- بخش درآمدهای دولت 114 5-3-2-1- مالیات 114 5-3-2-2- درآمدهای نفتی 116 5-3-3- بخش انرژی 117 5-3-3-1- تقاضای نفت 117 5-3-3-2- تقاضای گاز 119 5-3-3-3- مصرف برق 121 5-3-3-4- بخش سرمایه‌گذاری انرژی 126 5-3-4- جمعیت 131 فصل 6- کالیبراسیون پارامترها، بررسی نتایج و تحلیل حساسیت مدل 132 6-1- كالیبراسیون پارامترها 133 6-1-1- بیان ریاضی مدل 133 6-2- بیان نتایج مدل. 138 6-3- شبیه سازی در چارچوب مدل. 146 6-3-1- تغییر قیمت حامل‌های انرژی 146 6-3-1-1- اثر افزایش قیمت نفت 153 فصل 7- جمع بندی و پیشنهادها.. 159 فصل 8- ضمیمه الف: مفاهیم مدل و مدل‌سازی و جایگاه روش پویایی شناسی سیستمی 167 8-1- مدل چیست؟. 168 8-2- هدف از ساخت مدل چیست؟. 169 8-3- معیارهای طبقه بندی مدل‌ها 170 ٨-٣-١- طبقه بندی براساس نحوه مدل‌سازی 170 ٨-٣-٢- طبقه بندی براساس محتوا 171 8-3-3- طبقه بندی براساس نوع کاربرد مدل‌ها 172 8-4- مدل‌های ریاضی.. 173 ٨-٤-١- طبقه بندی براساس درجه قطعیت پارامترها و متغیرهای مدل 173 ٨-٤-٢- طبقه بندی براساس نوع برخورد با زمان 174 ٨-٤-٣- طبقه بندی براساس نوع روابط مدل 175 8-5- اعتبار سنجی مدل. 175 8-6- تکنیک‌های مدل‌سازی.. 176 فصل 9- ضمیمه ب: مدل‌سازی پویایی شناسی سیستمی در نرم افزار ithink یا STELLA 183 9-1- مدل‌سازی پویایی شناسی سیستمی در نرم افزار ithink یا STELLA.. 184 9-1-1- مؤلفه‌های مدل 184 9-1-2- مدل‌سازی در ithink و STELLA 186 9-1-3- اصول مدل‌سازی 197 9-1-4- چهار روش کلی برای مدل‌سازی در ithink 199 9-1-4-1- مدل‌های محرک ـ واکنش 199 9-1-4-2- مدل خود بارگشت 202 9-1-4-3- مدل هدف‌جو 204 9-1-4-4- مدل‌ هدف‌ساز 206 9-1-5- مثالها 209 9-1-5-1- تجزیه نمایی یک جسم 209 9-1-5-2- سردشدن تدریجی 211 9-1-6- تابع‌ها در نرم افزار ithink 213 فهرست جدول‌ها جدول (٢-1): مراحل نظری مدل‌سازی.. 12 جدول (٢-2): ویژگی‌های نمودارهای علّی ـ معلولی و حالت ـ جریان. 16 جدول (٥-1): تخمین اولیه پارامترهای معادله مخارج مصرفی بخش خصوصی.. 109 جدول (٥-2): تخمین پارامترهای معادله مخارج مصرفی دولت… 111 جدول (٥-3): تخمین پارامترهای معادله کل سرمایه‌گذاری.. 113 جدول (٥-4): تخمین پارامترهای معادله درآمدهای مالیاتی.. 115 جدول (٥-5): تخمین پارامترهای معادله تقاضای نفت… 119 جدول (٥-6): تخمین پارامترهای معادله تقاضای گاز. 120 جدول (٥-7): تخمین پارامترهای تقاضای برق بخش مسکونی.. 124 جدول (٥-8): تخمین پارامترهای تقاضای برق بخش صنعت… 125 جدول (٥-9): تخمین پارامترهای تقاضای برق بخش کشاورزی.. 125 جدول (٦-1): نتایج مدل كلان انرژی طراحی شده 138 جدول (٨-1): فهرست تابع‌های نرم‌افزار ithink. 214 فهرست شكل‌ها شكل (٨-1): نماد چهار متغیر مورد استفاده در ithink. 186 شكل (٨-2): نماد انتقال به حالت مدل‌سازی.. 186 شكل (٨-3): متغیر حالت… 187 شكل (٨-4): متغیر جریان. 188 شكل (٨-5): انتخاب نوع متغیر جریان. 189 شكل (٨-6): ابزار مبدل و ابزار ارتباط دهنده 190 شكل (٨-7): بازه‌های زمانی جهت اجرای مدل. 190 شكل (٨-8): نمادهای نمودار و جدول. 191 شكل (٨-9): ارتباط در جهت عكس…. 193 شكل (٨-10): نمادهای جابجایی، تغییر رنگ و پاك كردناجزای مدل. 195 شكل (٨-11): نماد ابزارهای متن و بخش…. 196 شكل (٨-12): بیان ریاضی مدل رشد جمعیت… 197 شكل (٨-13): افزایش جمعیت بدلیل مهاجرت… 200 شكل (٨-14): بیان ریاضی رشد جمعیت بدیل مهاجرت… 202 شكل (٨-15): مدل خود بازگشت… 203 شكل (٨-16): مدل هدف‌جو. 205 شكل (٨-17): مدل هدف ساز. 207 شكل (٨-18): بیان ریاضی رشد جمعیت در مدل هدف‌ساز. 208 شكل (٨-19): نرخ تجزیه یک جسم. 210 شكل (٨-20): بیان ریاضی مدل تجزیه نمایی یک جسم. 211 شكل (٨-21): مدل روند كاهش دما تا رسیدن به دمای مطلوب… 212 شكل (٨-22): بیان ریاضی مدل كاهش دما تا رسیدن به دمای مطلوب… 213 شكل (٨-23): مدلی جهت محاسبه میزان مبلغ قسط ماهانه یک وام. 216 شكل (٨-24): مدلی جهت محاسبه ارزش فعلی.. 217 فهرست نمودارها نمودار (٢-1): مراحل مدل‌سازی پویایی‌شناسی سیستمی.. 11 نمودار (٢-2): مدل چرخه سه مرحله‌ای.. 14 نمودار (٢-3): متغیر حالت و متغیرهای نرخ.. 15 نمودار (٢-4): زمان حایل.. 17 نمودار (٢-5): نمودار حالت ـ جریان افزایش جمعیت… 19 نمودار (٤-1): ساختار مدل مصرف نهایی AIM.. 70 نمودار (٥-1): بخش Interface مدل کلان انرژی طراحی شده 101 نمودار (٥-2): بخش مدل و روابط علی و معلولی درمدل کلان انرژی طراحی شده 102 نمودار (٥-3): بخش شبیه سازی در مدل کلان انرژی طراحی شده 103 نمودار (٥-4): بخشهای مجزا شده در مدل کلان انرژی طراحی شده 106 نمودار (٥-5): بخش تقاضای کل در مدل. 107 نمودار (٥-6): اجزای تشکیل دهنده مصرف بخش خصوصی.. 109 نمودار (٥-7): اجزای تشکیل دهنده مصرف بخش دولتی.. 110 نمودار (٥-8): کل سرمایه‌گذاری در اقتصاد. 112 نمودار (٥-9): کل سرمایه‌گذاری بخش انرژی.. 112 نمودار (٥-10): رابطه اجزای مخارج سرمایه‌گذاری معمولی.. 113 نمودار (٥-11): بخش‌های صادرات و واردات… 114 نمودار (٥-12): درآمدهای مالیاتی دولت… 115 نمودار (٥-13): بیان درآمدهای حقیقی نفتی دولت بصورت تابعی از زمان. 117 نمودار (٥-14): رابطه اجزای تشكیل دهنده تقاضای نفت… 118 نمودار (٥-15): بیان قیمت نفت بصورت تابعی از زمان. 119 نمودار (٥-16): رابطه اجزای تشكیل دهنده تقاضای گاز. 120 نمودار (٥-17): مصرف کلی برق (مجموع مصرف سه بخش مسکونی، صنعتی و کشاورزی) 122 نمودار (٥-18): تقاضای برق بخش مسکونی.. 122 نمودار (٥-19): بیان قیمت برق مسكونی بصورت تابعی از زمان. 122 نمودار (٥-20): تقاضای برق بخش صنعت… 123 نمودار (٥-21): بیان قیمت برق صنعتی بصورت تابعی از زمان. 123 نمودار (٥-22): تقاضای برق بخش کشاورزی.. 123 نمودار (٥-23): بیان قیمت برق كشاورزی بصورت تابعی از زمان. 124 نمودار (٥-24): کل مصرف انرژی.. 126 نمودار (٥-25): محاسبه سرمایه‌گذاری مورد نیاز در بخش نفت… 128 نمودار (٥-26): محاسبه سرمایه‌گذاری مورد نیاز در بخش گاز. 129 نمودار (٥-27): محاسبه سرمایه‌گذاری مورد نیاز در بخش برق.. 130 نمودار (٥-28): نحوه رشد جمعیت در مدل. 131 نمودار (٦-1): تولید ناخالص ملی و رشد آن. 140 نمودار (٦-2): رشد جمعیت… 141 نمودار (٦-3): مصرف حقیقی بخش دولتی.. 141 نمودار (٦-4): مصرف بخش خصوصی بجز انرژی.. 142 نمودار (٦-5): سرمایه‌گذاری كل بجز بخش انرژی.. 142 نمودار (٦-6): سرمایه‌گذاری كل بخش انرژی.. 142 نمودار (٦-7): سرمایه‌گذاری بخش گاز. 143 نمودار (٦-8): سرمایه‌گذاری بخش برق.. 143 نمودار (٦-9): سرمایه‌گذاری بخش نفت… 143 نمودار (٦-10): مصرف انرژی گاز طبیعی در اقتصاد. 144 نمودار (٦-11): مصرف فرآورده‌های نفتی در اقتصاد. 144 نمودار (٦-12): خالص درآمدهای مالیاتی دولت… 144 نمودار (٦-13): مصرف انرژی الكتریسیته توسط بخش كشاورزی.. 145 نمودار (٦-14): مصرف انرژی الكتریسیته توسط بخش صنعت… 145 نمودار (٦-15): مصرف انرژی الكتریسیته توسط بخش مسكونی.. 145 نمودار (٦-16): بخش شبیه سازی در مدل کلان انرژی طراحی شده 146 نمودار (٦-17): افزایش GDP از سناریوی اول تا سوم. 148 نمودار (٦-18): كاهش مصرف برق در بخش كشاورزی از سناریوی اول تا سوم. 148 نمودار (٦-19): كاهش مصرف برق در بخش صنعتی از سناریوی اول تا سوم. 149 نمودار (٦-20): كاهش مصرف برق در بخش مسكونی از سناریوی اول تا سوم. 149 نمودار (٦-23): كاهش سرمایه‌گذاری كل در بخش انرژی از سناریوی اول تا سوم. 151 نمودار (٦-24): كاهش سرمایه‌گذاری در بخش گاز از سناریوی اول تا سوم. 151 نمودار (٦-25): كاهش سرمایه‌گذاری در بخش برق از سناریوی اول تا سوم. 152 نمودار (٦-26): كاهش سرمایه‌گذاری در بخش نفت در كوتاه مدت در سناریوی سومنسبت به اول و برعكس در بلند مدت 152 نمودار (٦-27): افزایش رشد تولید ناخالص ملی در كوتاه مدت در سناریوی سومنسبت به اول و برعكس در بلند مدت 153 نمودار (٦-28): اعمال افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤. 153 نمودار (٦-29): تغییرات GDP پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤. 154 نمودار (٦-30): تغییرات مصرف فرآورده‌های نفتی پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤. 154 نمودار (٦-31): تغییرات در مصرف كل انرژی پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤. 155 نمودار (٦-32): تغییرات مصرف بخش دولتی پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤. 155 نمودار (٦-33): تغییرات مصرف بخش خصوصی پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤. 156 نمودار (٦-34): تغییرات سرمایه‌گذاری غیر از انرژی پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤. 156 نمودار (٦-35): تغییرات درآمدهای مالیاتی بخش دولتی پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤. 157 نمودار (٦-36): تغییرات سرمایه‌گذاری بخش انرژی پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤. 157 نمودار (٦-37): تغییرات سرمایه‌گذاری بخش نفت پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤. 158 نمودار (٦-38): تغییرات رشد اقتصاد پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤. 158 نمودار (٧-1): كاهشرشد تولید ناخالص ملی با افزایش قیمت‌های انرژی.. 161 نمودار (٧-2): كاهش تولید ناخالص ملی با افزایش قیمت‌های انرژی.. 161 نمودار (٧-3): كاهشمصرف انرژی بخش خصوصی با افزایش قیمت‌های انرژی.. 161 نمودار (٧-4): كاهشمصرف بخش خصوصی با افزایش قیمت‌های انرژی.. 162 نمودار (٧-5): كاهش مصرف گاز طبیعی با افزایش قیمت گاز. 162 نمودار (٧-6): كاهش مصرف مشتقات نفتی با افزایش قیمت نفت… 163 نمودار (٧-7): كاهش مصرف الكتریسیته در بخش مسكونی با افزایش قیمت الكتریسیته. 163 نمودار (٧-8): كاهش مصرف الكتریسیته در بخش صنعتی با افزایش قیمت الكتریسیته. 163 نمودار (٧-9): كاهش مصرف الكتریسیته در بخش كشاورزی با افزایش قیمت الكتریسیته. 164 نمودار (٧-10): سرمایه گذاری مورد نیاز برای تولید گاز با افزایش قیمت گاز. 164 نمودار (٧-11): كاهش مصرف مشتقات نفتی با افزایش قیمت نفت… 164 نمودار (٧-12): كاهش سرمایه گذاری مورد نیاز برای تولید الكتریسیته با افزایش قیمت الكتریسیته. 165 نمودار (٧-13): كاهش کل سرمایه‌گذاری مورد نیاز در انرژی با افزایش قیمت‌های انرژی.. 165 نمودار (٧-14): كاهش کل سرمایه‌گذاری در اقتصاد با افزایش قیمت‌های انرژی.. 165 نمودار (٨-1): مراحل ساختن یک مدل. 185 نمودار (٨-2): نمودار رشد جمعیت… 191 نمودار (٨-3): تشكیل یک تابع گرافیكی.. 194 نمودار (٨-4): رشد جمعیت پس از اعمال ارتباط در جهت عكس…. 194 نمودار (٨-5): تابع گرافیكی نرخ مهاجرت… 200 نمودار (٨-6): رشد جمعیت بوسیله مهاجرت… 201 نمودار (٨-7): تابع گرافیكی نرخ خالص تولد. 203 نمودار (٨-8): رشد جمعیت در حالت ارتباط بین نرخ خالص تولد و سطح جمعیت… 204 نمودار (٨-9): رشد جمعیت با توجه به یک هدف… 206 نمودار (٨-10): تابع گرافیكی رابطه بین تراکم جمعیت و جمعیت هدف… 207 نمودار (٨-11): تابع گرافیكی تغییر مساحت محیط.. 208 نمودار (٨-12): رشد جمعیت تا رسیدن به هدف مورد نظر. 208 نمودار (٨-13): روند تجزیه نمایی یک جسم. 210 نمودار (٨-14): روند كاهش دما تا رسیدن به دمای مطلوب… 212 نمودار (٨-15): روند افزایش ارزش فعلی (NPV) 217 1-1-1- تعریف مسأله اتخاذ تصمیم‌های سیاستی در سطح كلان اقتصاد انرژی بدون در نظر گرفتن جنبه‌های عرضه و تقاضای انرژی، بصورت پویا و اثرات آنها در بخش‌های مختلف اقتصاد دارای نااطمینانی فراوانی است كه مدل‌های ایستا نمی‌توانند به طور كامل آن را برطرف كنند.مدل‌های پویا كه بصورت سیستمی و همه جانبه به جنبه‌های مختلف موضوع می‌پردازند می‌توانند اطمینان تصمیم گیران اقتصادی در بخش انرژی را به خود جلب نموده و با ارائه نمایی روشن و واضح از عواقب و اثرات تصمیمات سیاستی در سطح كلان اقتصاد، آنها را به سوی اهداف كلان اقتصادی هدایت كنند. این مدل‌ها می‌توانند پیامدهای تصمیماتی از قبیل وضع مالیاتها، تعرفه ‌ها و یارانه‌های مختلف بر بخش انرژی را بیان نموده و اثرات تغییرات متغیرهای كلان اقتصاد را بر این بخش مورد بررسی قرار دهند. خرید اینترنتی فایل متن کامل : در این تحقیق از نرم‌افزار ithink یاSTELLA استفاده خواهد شد كه محیطی كارآمد و قابل فهم و انعطاف پذیر برای طراحی مدل‌های اقتصادی در سطح خرد و كلان فراهم می‌سازد و واقعیات جامعه را با بهره گرفتن از نمودارها و جدول‌های مناسب و متنوع به مخاطب ارائه می‌كند. این نرم‌افزار این امكان را به سیاست گزار می‌دهد كه علاوه بر روابط خطی كه در مدل‌های سنجی اراده می‌گردد روابط غیر خطی را نیز بصورت پویا بیان نماید و با تحلیل حساسیت در مدل طراحی شده، اثرات این تغیییرات را در سطح كلان اقتصاد مشاهده كرده و بهترین تصمیم را اخذ نماید. در نتیجه پویا سازی مدل بخش برق به انضمام كلان اقتصاد این امكان را به تصمیم گیران انرژی كشور می‌دهد كه عواقب كوتاه مدت و بلند مدت تصمیمات خود در بخش برق از قبیل مالیات‌ها و یارانه‌ها و تغییرات قیمت مشاهده نمایند و بهترین تصمیم را برای كوتاه مدت و بلند مدت اتخاذ كنند.